اخلاق حرفه ای در پرستاری

اخلاق حرفه ای در پرستاری

قواعد اخلاق حرفه ای در پرستاری :

۱- تلاش و کوشش در کسب دانش و مهارتهای پرستاری: پرستار خوب در مرحله اول، کسی است که در دانش مربوط به وظیفه خود چیزی کم نداشته باشد. قران رفعت و درجه افراد را به علم آنها مربوط می داند:

خداوند کسی که ایمان و علم دارند را رفعت و درجه می بخشد و مسلماً کسی که دارای علم است و آنکه بدون علم است مساوی نیستند: هل یستوی الذین یعلمون والذین لایعلمون

۲- تلاش مستمر در پژوهش و آشنائی با مهارتهای جدید: فراموشکاری انسان، گسترش روزافزون علوم و فنون و رد شدن برخی روشهای علمی مراقبت و بهداشت و … ایجاب می کند که انسان هیچگاه خود را بی نیاز از مطالعه و تحقیق احساس نکند و ارتباط خویش را با اساتید خود قطع ننماید. پیامبر اکرم (ص): اغد عالماً او متعلماً او مستمعاً او محباً و لاکن الخامسه فتهلک.

اولین گام شکست یک پرستار احساس بی نیازی از اطلاعات جدید و عدم تبادل علمی صحیح و مشورت نکردن در کارهاست. بخاطر اهمیت ارتقاء علمی مراکز بازآموزی و دوره های کوتاه مدت حرفه ای و تخصصی باید جدی گرفته شود. کتابهای جدید، مجلات علمی و تحقیقات، سمینارها همه باعث می گردد تا آب زلال رود ذهن همیشه در جریان باشد.

۳- دقت و احساس مسئولیت در انجام وظائف به بهترین نحو ممکن: پرستاران باید توجه داشته باشند که شغل حساس و پرمخاطره ای را انتخاب نموده اند، خسارات احتمالی این شغل برخلاف حرفه های دیگر گاه غیرقابل جبران است، چرا که با سلامتی و جان بیمار سرو کار دارد.

مفیدترین مراقبت با کمترین خطر جهت حفظ سلامت بیمار باید همیشه مورد توجه پرستاران باشد. در صورت هرگونه شک و تردید در مورد استفاده از یک دارو و میزان خوراندن یا تزریق آن باید مشورت نمود و غرور و کسر شأن خود دانستن پرسش نباید باعث شود ناآگاهانه دست به عملی زده شود و لذا بدون تجویز پزشک به درمان شخص جز در موارد اضطراری نباید بپردازد. باید توجه داشت که هرگونه سهل انگاری و غفلت که باعث ایجاد ضایعه ای گردد پیگرد قانونی دارد.

۴- توجه به عواطف و احساسات و رشد شخصیت بیمار و احترام در گفتار و رفتار: آنچه امروزه بعنوان یک حقیقت مورد توجه همگانی قرار گرفته است ارتباط پیوند ناگسستنی میان جسم و روح است و همانگونه که اختلالات روانی باعث تغییر و عدم تعادل فیزیولوژیک می گردد

تغییرات فیزیولوژیک و جسمانی نیز مشکلات روانی به بار خواهد آورد. یکی از عوامل موثر در بهبود بیمار و کاهش درد و رنج در بیماران مسائل روحی و روانی است. غالب بیماران از میزان علم و تخصص پرستار و موقعیت او اطلاع کافی ندارند و آنچه برای آنها ارزش دارد رعایت ارزشهای اخلاقی، ادب تواضع و فروتنی، احترام به بیمار است و البته احترام به دیگران جدای از احترام به خویش نیست، تنها کسی که بیمار با او بیشتر برخورد داشته و امکان دسترسی به او برای بیمار بیشتر است پرستار می باشد و طبیعتاً انتظار او از پرستاران نیز بیشتر خواهد بود.

۵- توجه به اعتقادات مذهبی بیمار و پرهیز از اموری که باعث جریحه دار شدن این اعتقادات گردد مثل:

- بی اعتنائی به نجس و پاکی

- بی اعتنایی به نماز و انجام وظائف مذهبی بیمار

- بی اعتنائی به پوشش زنان و معاینه در مقابل دیدگان دیگران و …

- تحمیل عقاید مخالف بر بیمار

- عدم رعایت شئونات دینی مورد احترام مردم در برخوردها و نحوه پوشش

بی توجهی به اینگونه امور باعث بی اعتنائی، عدم اعتقاد بیمار به پرستار و گاه بروز خشونت می گردد.

۶- برخورد مناسب با بستگان بیمار: از هنگامی که بیمار وارد بیمارستان می شود در صورتی که همراهی داشته باشد اوست که با پرستار تماس گرفته و انتظار زیادی از پرستار دارد، پرستار باید برخورد مناسبی با آنها داشته باشد. همراه همواره می تواند یار و کمک پرستار نیز در بهبودی بیمار باشد. در صورت خطرناک بودن بیماری اطلاع اطرافیان بسیار مفید خواهد بود.

۷- روابط مالی پرستار با بیماران و عدم چشم داشت مادی و مالی به بیمار و عدم تبعیض در رسیدگی به بیمار:

پرستار نباید به بیمار با دید انتفاعی بنگرد، بیمار نباید احساس کند پرستار با وی و سلامتی او ارتباط مالی برقرار کرده است. ثروتمند بودن یا فقیربودن بیمار نباید در نحوه عملکرد پرستار تاثیری داشته باشد در دستورات اخلاق پرستاری از شورای بین المللی پرستاران نیز آمده است: پرستار در مقابل کار خود فقط حقوقی را که برای وی معین شده است دریافت می دارد. سفارشات و توصیه ها نباید تاثیری بر زیرپاگذاردن ظوابط داشته باشد. تبعیض دربکارگرفتن امکانات بیمارستان برای بیماران و تحمیل خرجهای اضافی برای بیمار رفتاری مناسب شأن پرستار نیست.

۸- تاکید بر امیدواری: کسانی که از بیمار خود آگاهی ندارند علاقمند هستند که از آن اطلاع حاصل کنند و پرستاران معمولا در مقابل پرسش از نوع بیماری از طرف بیمار مواجه هستند، پرستار نباید بی محابا بیمار را در مقابل واقعیتهای دردناک قرار دهد بلکه باید قبلا آمادگی لازم را نسبت به هر بیماری در او ایجاد کرده و نسبت به امکان درمان آن آنها را امیدوار سازند و از سخنانی که موجب تشویش، نگرانی و اضطراب در بیمار می گردد اجتناب کنند و بیمار را متوجه صبر دعا، حسن ظن به خدا، و اعتماد به قدرت لایزال الهی کرده و بر عدم یأس از رحمت الهی که گناه کبیره است تاکید نماید لاتاسوا علی مافاتکم و لاتفرحوا بما اتاکم (حدید-۲۳)، قوت قلب و تصلای خاطر بسیار موثر است و این رفتار با بیمار خود نوعی دارو برای او محسوب می گردد.

۹- بخورد صحیح با کادر پزشکی و همکاران و مسئولین مرتبط با بیمار:

مسئولیت دشوار و سنگین پرستاری یک فعالیت جمعی است و فقط در صورت همکاری و همفکری صحیح و مناسب سامان می پذیرد از اینرو همکاری و احساس مسئولیت همگانی در این بخش لازم است.

www.m-nasr.com رفرنس1

راهنماهای اخلاقی در بخش پرستار و تعهد حرفه‌ای عبارتند از:

پرستار باید:

1- هنگام اجرای مداخلات پرستاری و تصمیم گیری های بالینی، مسوولیت های اخلاقی را همانند مسوولیت های حقوقی و حرفه ای در نظر بگیرد.

2- در حد وظایف و اختیارات خود، در جهت فراهم آوردن محیطی امن و سالم برای مددجو/بیمار کوشا باشد.

3- با حضور به موقع، انجام وظایف حرفه ای به نحو احسن، و ثبت دقیق و کامل مراقبت های انجام شده، امنیت مددجو/بیمار را تأمین کند.

4- براساس استانداردهای حرفه ای حاصل از نتایج تحقیقات معتبر و شواهد موجود، بهترین مراقبت را به مددجو/بیمار ارائه دهد.

5- تمام مداخلات پرستاری را با حفظ عزت و احترام مددجو/ بیمار و خانواده‌ او انجام دهد.

6- حداکثر کوشش خود را برای حفظ اسرار بیمار، رعایت حریم خصوصی او، احترام به استقلال فردی و کسب رضایت آگاهانه، به عمل آورد.

7- با شناسایی و گزارش خطاهای حرفه ای همکاران تیم درمانی از بروز صدمات احتمالی به مددجو/ بیمار پیشگیری کند.

8- در صورت خطا در مداخلات پرستاری، صادقانه به مددجو/ بیمار توضیح داده، در هر شرایطی راستگویی و انصاف را سر لوحه کارخود قرار دهد.

9- توانایی های جسمی، روانی، اجتماعی و معنوی خود را حفظ كند و ارتقا دهد.

10- در جهت حفظ صلاحیت حرفه ای، دانش و مهارت‌های خود را به روز نگه دارد.

11-توانمندی و دانش كافی برای مراقبت مؤثر و ایمن، بدون نظارت مستقیم را داشته، در برابر اقدامات خود پاسخگو باشد.

12- به گونه ای عمل كند كه اعتبار و حیثیت حرفه‌ اش زیر سؤال نرود.

13- توجه داشته باشد كه از نام و موقعیت وی جهت تبلیغ تجاری محصولات استفاده نشود.

14-از پذیرش هرگونه هدیه یا امتیازی از مددجو/بیمار یا بستگان وی، كه ممكن است موجب معذوراتی در حال یا آینده شود پرهیز كند.

راهنماهای اخلاقی در بخش پرستار و ارائه خدمات بالینی عبارتند از:

پرستار باید:

1- خود را با ذكر نام، عنوان و نقش حرفه‌ای به مددجو/ بیمار معرفی كند.

2- ارائه مداخلات پرستاری را با احترام کامل به مددجو/بیمار و حفظ شان وی انجام دهد.

3- خواسته‌های مددجو/بیمار را صرف نظر از سن، جنس، نژاد، موقعیت، وضعیت اقتصادی، سبك زندگی، فرهنگ، مذهب، باورهای سیاسی و توانایی جسمی او، مورد توجه و ملاحظه قرار دهد.

4- مراقبت‌ها را مبتنی بر دانش روز و قضاوت صحیح پرستاری انجام دهد.

5- ارتباطی همراه با ملاطفت در رفتار و کلام داشته باشد، به نحوی که با جلب اعتماد مددجو/ بیمار بتواند نیازها و نگرانی های بیمار را دریابد.

6- قبل از انجام هرگونه مداخلات پرستاری، رضایت آگاهانه‌ بیمار یا سرپرست قانونی وی را جلب كند. در همین راستا اطلاعات كافی در مورد اقدامات پرستاری را در اختیار بیمار قرار دهد تا بیمار امكان قبول یا رد آگاهانه خدمات مراقبتی را داشته باشد.

7- هنگام ارائه یك محصول جدید یا بكارگیری آن در بالین، آگاهی كامل از خطرات احتمالی آن وسیله داشته باشد و همچنین اطلاعات لازم در مورد فواید و مضرات استفاده از آن محصول را در اختیار مددجو/بیمار بگذارد تا امکان انتخاب آگاهانه برای وی فراهم شود.

8- آگاه باشد هیچ كس حق ندارد به جای یك فرد بالغ صلاحیت دار، رضایت دهد و در مورد كودكان، حق رضایت جزء ‌مسئولیت‌های قیم قانونی است.

9- جهت توانمند سازی مددجو/بیمار با توجه به طرح مراقبتی و برنامه ترخیص، به مددجو/بیمار و خانواده وی آموزش دهد.

10- به طور استثناء، در مواقع اورژانس كه اقدام درمانی در اسرع وقت برای حفظ زندگی مددجو/بیمار ضروری است، بدون رضایت بیمار اقدامات لازم را شروع كند.

11- در شرایطی که مددجو/بیمار قادر به اعلام رضایت نبوده، اطلاع از خواسته وی نیز امكانپذیر نباشد، بر اساس استانداردهای موجود و با درنظر گرفتن مصلحت مددجو/بیمار ، مناسب‌ترین اقدام را برای او انجام دهد.

12- برای بی خطر بودن مداخلات پرستاری احتیاطات لازم را بکار بندد و در موارد لازم این موضوع را با سایر اعضای تیم سلامت به مشورت گذارد.

13- همه اطلاعاتی كه در حین فرایند مراقبتی به دست آورده یا در اختیار او قرار می‌گیرد، را سرّ حرفه‌ای تلقی کند و مگر در موارد مجاز، بدون رضایت مددجو/بیمار در اختیار دیگران قرار ندهد.

14- اطلاعات درمانی مددجو/بیمار را تنها برای اهداف مرتبط با سلامت (درمان، پ‍‍ژوهش) و در جهت منافع بیمار مورد استفاده قرار دهد. همچنین مددجو/بیمار را مطلع کند كه ممكن است بخشی از اطلاعات پرونده با سایر اعضاء تیم درمان جهت مشاوره درمانی در میان گذاشته شود.

15- در مواردی که از اطلاعات مددجو/بیمار در زمینه های تحقیقاتی و آموزشی استفاده می شود باید با کسب رضایت وی بوده و انتشار اطلاعات بدون درج نام یا هر نشانی منجر به شناسایی، صورت گیرد.

16-هنگام انجام هر مداخله پرستاری، به حریم خصوصی مددجو/بیمار احترام بگذارد.

17- در موارد عدم امکان خدمت رسانی ایده آل تا زمان برقراری برنامه جدید درمانی ارائه مراقبت را در بهترین سطح از توانایی ادامه دهد.

18- در شرایط اورژانس خارج از محیط كار نیز به ارایه مراقبت از بیمار یا مصدوم بپردازد.

19- در صورت نارضایتی مددجو/بیمار یا بروز مشکل، حق وی برای تغییر پرستار مسئول یا سایر مراقبان و درمانگران را محترم شمرده ، در حد امکان در جلب رضایت مددجو/بیمار تلاش كند.

20- در صورت اطلاع از موارد عدم رعایت استانداردهای مراقبتی، به مقام مسئولی كه اختیار كافی برای اصلاح شرایط داشته باشد اطلاع دهد

ino.ir/tabid/61/ctl/ArticleView/mid/384/.../----.aspx رفرنس2

ضرورت اخلاق حرفه ای در پرستاری

پرستاری یک حرفه و شامل علم و مهارت است. هر علمی باید تابع ارزش‏های اخلاقی باشد. پس پرستاری هم که خود یک علم و یک حرفه است و از این قاعده مستثنی نیست.

به گزارش خبرنگار پایگاه اطلاع رسانی سازمان نظام پرستاری، از آنجایی که پرستاران به عنوان بزرگترین تیم نظام سلامت قلمداد می شوند و بیشترین خدمات مراقبتی را به مددجویان ارائه می دهند، باید اخلاق حرفه ای را رعایت کرده و کاملاً با آن مأنوس باشند.

البته این به آن معنا نیست که سایر اعضای نظام سلامت نیازی به اخلاق حرفه ای ندارند. بلکه به این معناست که عملکرد پرستاران در جامعه بیشتر نمود دارد و آنان بیش از سایر اعضای نظام سلامت با بیماران در ارتباط هستند. بنابراین شناخت اخلاق حرفه ای و مزین شدن به آن لازمه کار پرستاری است.

به طور کلی می توان اذعان کرد که پرستاری جدای از اخلاق نیست. چرا که مرتباً با بایدها و نبایدها سر و کار دارد. در واقع بر چهارچوب فکری پرستار و تصمیم های روزانه وی، اصول اخلاق حرفه ای حاکم است.

اصول اخلاق حرفه ای به عنوان استانداردهای مورد توافق و رفتارهای مورد انتظار از اعضاء یک گروه حرفه ای خاص توصیف می شود. در واقع، استانداردهای پرستاری توافق هایی هستند که برای سنجش فعالیتها به کار می روند و موجب تعیین انتظارات برای مراقبتهای پرستاری موثر و ایمن می شوند.

چرا اخلاق در پرستاری مهم است؟

یکی از علل آن این است که رابطه پرستار و بیمار / مددجو با رابطه پزشک و بیمار متفاوت و مراقبت در آن طولانی تر است. دوم آنکه اساس رویکرد اخلاق پرستاری مبتنی بر مراقبت را «پذیرندگی»،«همبستگی» و «تفاهم» تشکیل میدهد. سوم آنکه اخلاق مراقبتی قویاً مبتنی بر رابطه مراقبت دهنده و دریافت کننده مراقبت است.

از آنجایی که مددجویان/بیماران انسانهایی آسیب پذیر هستند و پرستاران ارتباط مستقیم و مداوم با زندگی و سلامتی انسان ها دارند و از سویی پرستاران در طی کار روزانه خویش با مشکلات اخلاقی زیادی سروکار دارند. از این رو باید مهارتها و توانمندیهای لازم را برای عملكرد اخلاقی کسب کنند که در سایه آموزش این مهم میسر می شود.

این آموزش می تواند به صورت رسمی و در محیط دانشکده و در طی دوران دانشجویی فراهم شود یا به صورت آموزشهای ضمن خدمت و مداوم صورت گیرد. پس یکی از دلایل کنگره اخلاق حرفه ای برای پرستاران افزایش توانمندی آنان در این راستا است.

امید می رود در این کنگره به هدف ارتقای اخلاق حرفه ای دست یافته، با الگو قرار دادن اسوه صبر و استقامت و پایداری و پیام رسان کربلا، پیرو واقعی آن حضرت باشیم.

//ino.ir/tabid/61/ctl/ArticleView/mid/384/articleId/1074/language/fa-IR/----.aspx رفرنس3

منابع

www.m-nasr.com

ino.ir/tabid/61/ctl/ArticleView/mid/384/.../----.aspx

//ino.ir/tabid/61/ctl/ArticleView/mid/384/articleId/1074/language e/fa-IR/----.aspx

گردآورنده: فرنوش مرادی، دانشجوی کلاس اخلاق حرفه ای